Sammlung der Entscheidungen des Schweizerischen Bundesgerichts
Collection des arrêts du Tribunal fédéral suisse
Raccolta delle decisioni del Tribunale federale svizzero

BGE 122 I 93



122 I 93

17. Auszug aus dem Urteil der I. öffentlichrechtlichen Abteilung vom
6. Juni 1996 i.S. Corporaziun da vaschins da Scuol gegen Regenza dal
chantun Grischun (staatsrechtliche Beschwerde).

    Extract da la sentenzia da la I Chombra da dretg public dals 6 da
zercladur en il cas Corporaziun da vaschins da Scuol cunter Regenza dal
chantun Grischun (recurs da dretg public) Regeste

    Art. 116 BV und 37 Abs. 3 OG. Sprache des Bundesgerichtsurteils.

    Ein Urteil des Bundesgerichts in einer Beschwerde einer romanischen
Gemeinde oder Person gegen den Entscheid einer Instanz des Kantons
Graubünden ist auf Rumantsch Grischun zu verfassen.

    Art. 116 CF e 37 al. 3 OG. Linguatg da la sentenzia dal Tribunal
federal.

    La sentenzia dal Tribunal federal en in recurs d'ina vischnanca u
persuna rumantscha cunter ina decisiun d'ina instanza dal chantun Grischun
è da rediger en rumantsch grischun.

Sachverhalt

    A.- La Regenza dal Chantun Grischun ha approvà la lescha da dretg
da burgais da la vischnanca burgaisa da Scuol dals 8 da mars 1995 be
parzialmain. Cunter questa decisiun ha la Corporaziun da vaschins da
Scuol inoltrà in recurs da dretg public.

Auszug aus den Erwägungen:

         Il Tribunal federal tira en consideraziun:

Erwägung 1

    1.- La decisiun contestada è redigida en rumantsch ed en tudestg. Il
recurs è redigì en rumantsch.

    Tenor l'art. 30 al. 1 da la lescha federala davart l'organisaziun
giudiziara (OG) èn tuttas scrittiras da dretg per il Tribunal federal da
rediger en in linguatg naziunal. La sentenzia dal Tribunal federal vegn
redigida en in linguatg uffizial, per regla en il linguatg da la decisiun
contestada; sche las partidas discurran in auter linguatg uffizial, po
la redacziun succeder en quest linguatg (art. 37 al. 3 OG). In burgais
retorumantsch pudeva sin basa da questas prescripziuns pia bain sa
drizzar en ses linguatg al Tribunal federal, n'aveva dentant, essend ch'il
rumantsch nun era linguatg uffizial da la Confederaziun, betg il dretg
sin ina decisiun en rumantsch (cf. GIUSEP NAY, La posiziun dal rumantsch
sco linguatg uffizial, Legislaziun dad oz, 1991/1, pag. 15 ss.). Cun
l'acceptaziun da l'art. 116 revedì da la Constituziun federala (CF) ils 10
da mars 1996 è il retorumantsch dentant daventà linguatg uffizial da la
Confederaziun per il contact cun persunas da lingua rumantscha (al. 4).
Era sche questa disposiziun constituziunala prevesa che la lescha regla
ils detagls, po ella en ils cas clers gia vegnir applitgada directamain,
avant che la lescha è relaschada. Ina sentenzia dal Tribunal federal en
in recurs d'ina vischnanca u persuna rumantscha cunter ina decisiun d'ina
instanza dal chantun Grischun, nua ch'il rumantsch è lingua uffiziala
(art. 46 da la Constituziun chantunala [CC]; NAY, pag. 10 ss.), è senza
dubi in contact tranter la Confederaziun e persunas retorumantschas, per
il qual il rumantsch vala tenor art. 116 al. 4 CF sco linguatg uffizial. La
preschenta sentenzia è pia da rediger en applicaziun da questa disposiziun
e da l'art 37 al. 3 OG en rumantsch. Per quest intent è da far adiever
dal linguatg unifitgà rumantsch grischun, dal qual la Confederaziun sa
serva en concordanza cun la Regenza grischuna er per sias translaziuns da
decrets (art. 14 al. 3 da la lescha da publicaziuns [DS 170.512], art. 11
da l'ordinaziun da publicaziuns [DS 170.512.1] ed art 8 da la directivas
dal Cussegl federal per las translaziuns en rumantsch da la confederaziun).

    Deutsche Übersetzung:

    Die Regierung des Kantons Graubünden genehmigte das Bürgerrechtsgesetz
der Bürgergemeinde Scuol vom 8. März 1995 nur teilweise. Gegen diesen
Entscheid hat die Bürgergemeinde Scuol staatsrechtliche Beschwerde beim
Bundesgericht eingereicht.
                     Aus den Erwägungen:

    1.- Der angefochtene Entscheid ist romanisch und deutsch redigiert. Die
Beschwerde ist romanisch abgefasst.

    Nach Art. 30 Abs. 1 des Bundesrechtspflegegesetzes (OG) sind
sämtliche Rechtsschriften für das Bundesgericht in einer Nationalsprache
abzufassen. Das Urteil des Bundesgerichts wird in einer Amtssprache, in
der Regel in der Sprache des angefochtenen Entscheides verfasst; sprechen
die Parteien eine andere Amtssprache, so kann die Ausfertigung in dieser
Sprache erfolgen (Art. 37 Abs. 3 OG). Eine rätoromanische Person konnte
sich somit aufgrund dieser Bestimmungen zwar in ihrer Sprache an das
Bundesgericht wenden, hatte jedoch, da das Romanische nicht Amtssprache
des Bundes war, keinen Anspruch auf einen Entscheid auf Romanisch
(vgl. GIUSEP NAY, La posiziun dal rumantsch sco linguatg uffizial,
Gesetzgebung heute, 1991/1, S. 15 ff. mit deutscher Übersetzung S. 25
ff.). Mit der Annahme des revidierten Art. 116 der Bundesverfassung (BV)
am 10. März 1996 wurde das Rätoromanische indessen im Verkehr mit Personen
rätoromanischer Sprache Amtssprache des Bundes (Abs. 4). Auch wenn diese
Verfassungsbestimmung vorsieht, dass das Gesetz die Einzelheiten regelt,
kann sie in den klaren Fällen, auch bevor das Gesetz erlassen ist,
unmittelbar Anwendung finden. Ein Urteil des Bundesgerichts in einer
Beschwerde einer romanischen Gemeinde oder Person gegen den Entscheid
einer Instanz des Kantons Graubünden, wo das Romanische Amtssprache ist
(Art. 46 der Kantonsverfassung [KV]; NAY, S. 10 bzw. 16 ff.), stellt
zweifellos einen Verkehr zwischen dem Bund und rätoromanischen Personen
dar, für den das Romanische gemäss Art. 116 Abs. 4 BV als Amtssprache
gilt. Das vorliegende Urteil ist daher in Anwendung dieser Vorschrift
und von Art. 37 Abs. 3 OG romanisch zu verfassen. Dabei ist von der
Einheitssprache Rumantsch Grischun Gebrauch zu machen, deren sich auch
der Bund im Einvernehmen mit der Bündner Regierung für die Übersetzung
von Erlassen bedient (Art. 14 Abs. 3 Publikationsgesetz [SR 170.512],
Art. 11 Publikationsverordnung [SR 170.512.1] und Art. 8 der Richtlinien
des Bundesrates für die Übersetzungstätigkeit des Bundes ins Romanische).